λιμενασ ηγουμενιτσασ

   Αν και η περιοχή της Θεσπρωτίας κατοικήθηκε από την προϊστορική εποχή, δεν υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που να υποστηρίζουν την ύπαρξη οικίσκων στη σημερινή περιοχή της Ηγουμενίτσας και το λιμάνι της. Φαίνεται ότι οι περιοχές αυτές κατοικήθηκαν αρκετά αργότερα.

   Πληροφορίες για το λιμάνι κατά την αρχαϊκή, κλασσική και ελληνιστική περίοδο δεν υπάρχουν. Μόνο κατά τη ρωμαϊκή περίοδο αναφέρεται ο οικίσκος του Λαδοχωρίου ο οποίος μαρτυρείται και από αρχαιολογικά ευρήματα. Το λιμάνι της περιοχής όμως δε φαίνεται να χρησιμοποιείται παρά µόνο ως περιστασιακό αγκυροβόλιο. Αναφορές έχουμε ξανά το 1285. Κατά την τουρκοκρατία χτίστηκε ένα μικρό φρούριο στην περιοχή της Γράβας που έπαιξε σημαντικό ρόλο στους πολέμου ς Τουρκίας – Βενετίας και ανατινάχτηκε από τους Ενετούς το 1685. Το λιμάνι της περιοχής όμως δε θεωρήθηκε σημαντικό κι έτσι δεν παρουσίασε καμιά ανάπτυξη ως το 1908.

   Το 1912 η Θεσπρωτία απελευθερώθηκε από τους Τούρκους και ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος µε τις επαρχίες της μοιρασμένες στους Νομούς Ιωαννίνων και Πρέβεζας. Μέχρι τη δεκαετία του 1930 εγκαταστάθηκαν σταδιακά στην πόλη νέοι κάτοικοι και το 1936 έφταναν περίπου τους 750.

   Η γεωγραφική θέση της πόλης, ως λιμανιού, απέναντι από την Κέρκυρα, κίνησε το ενδιαφέρον των πλοιοκτητών. Συμπεριέλαβαν έτσι στα δρομολόγιά τους την Ηγουμενίτσα την οποία προσέγγιζαν δύο φορές την εβδομάδα. Από την έλλειψη δε λιμενικών εγκαταστάσεων, η μεταφορά επιβατών γινόταν µε βάρκες και η φόρτωση και εκφόρτωση των, εμπορευμάτων µε μαούνες.

   Το 1925 οι κάτοικοι ζήτησαν να συνδεθεί µε αυτοκινητόδρομο το λιμάνι µε την πόλη των Ιωαννίνων και η κυβέρνηση αποφάσισε το 1928 να αξιοποιήσει και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Με τον αναγκαστικό Νόμο 353 του 1936, ιδρύεται ο Νομός Θεσπρωτίας µε πρωτεύουσα την Ηγουμενίτσα. Το λιμάνι θα αποκτήσει ένα μικρό λιμενοβραχίονα όπου προσάραζαν βενζινόπλοια, μαούνες και βάρκες και ένα υπόστεγο για την αποθήκευση των εμπορευμάτων.

   Η κατάσταση παρέμεινε ή ίδια μέχρι το 1950 όταν αποφασίστηκε η σύνδεση µε ferry boat της Ελλάδας µε τη Ιταλία που εκτελούνταν από τη γραμμή Πάτρα­ Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα -Πρίντεζι. Τα λιμενικά έργα για την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμανιού άρχισαν το 1958 και παραδόθηκαν το 1960.

   Μέχρι το 1996 το φυσικό αυτό λιμάνι στο μυχό του όρμου της Ηγουμενίτσας οριοθετούνται από δύο προβλήτες, μια στο βορρά και µία στο νότο. Η βόρεια προβλήτα είχε μήκος 100 μέτρα και πλάτος 30 μέτρα. Εκεί πρυμνοδετούσαν τα Ο/Γ πλοία που εκτελούσαν τη γραμμή Ελλάδας – Ιταλίας.

   Η νότια προβλήτα είχε 100 μέτρα μήκος και 125 μέτρα πλάτος και αποτελούσε την κύρια προβλήτα του λιμανιού. Εξυπηρετούσε τόσο τα Ο/Γ πλοία που εκτελούσαν τη γραμμή Ελλάδας – Ιταλίας όσο και τα Δ/Ξ και φορτηγά πλοία που έφταναν στο λιμάνι. Μεταξύ των δύο προβλητών υπήρχε κρηπιδωμένη παραλιακή ζώνη μήκους 480 μέτρων. Στα παραλιακά κρηπιδώματα πρυμνοδετούσαν ημερόπλοια και εκδρομικά πλοία, τα οποία εκτελούσαν τη γραμμή Κέρκυρας – Ηγουμενίτσας, αλλά και τουριστικά και αλιευτικά σκάφη (κυρίως στη βόρεια παραλιακή ζώνη). Ο μέχρι πρότινος υφιστάμενος δίαυλος (υφαλαύλακας) είχε μήκος 9 μέτρων περίπου, που ήταν µεν ικανοποιητικό για τον διάπλου του Ο/Γ, είχε όμως περιορισμένο εύρος, πράγμα που επέτρεπε τον πλου προς µία κατεύθυνση τη φορά.

   Το λιμάνι αυτό είναι το σημερινό «Παλιό Λιμάνι» που εξυπηρετούσε τις γραμμές εσωτερικού και εξωτερικού. Το πρώτο πλοίο που δρομολογήθηκε στη γραμμή ήταν το «Εγνατία» της ελληνικής εταιρίας ΕΛΜΕΣ (Ελληνικαί Μεσογειακαί Γραμμαί).   Στο πλαίσιο αυτό ένα χρόνο αργότερα, το 1961, δρομολογήθηκε και το νεότευκτο ΑΡΡΙΑ της ADRIATICA. Και όχι ανταγωνιστικά, αλλά σε κοινοπραξία. Η δε επιλογή των ονομάτων δεν ήταν τυχαία Τα πλοία έφεραν τα ονόματα των δύο μεγάλων οδών της Ρωµαϊκής αυτοκρατορίας. ΑΠΠΙΑ ήταν η οδός που συνέδεε την Ρώµη µε το Πρίντιζι, ενώ ΕΓΝΑΤΙΑ η οδός που συνέδεε το Δυρράχιο µε την Κων/πολη.

   Το ΕΓΝΑΤΙΑ κατασκευάστηκε στην Γαλλία το 1960. Είχε 115,42µ ολικό μήκος, 17,23µ πλάτος και βύθισμα 4,11 και ανέπτυσσε ταχύτητα 18 μιλίων/ώρα. Μπορούσε να μεταφέρει 115 αυτοκίνητα.

   Η γραμμή είχε μεγάλη κίνηση και το Εγνατία µε το μέγεθος και την πολυτέλειά του προξενούσε το θαυμασμό σε όσους το έβλεπαν ή ταξίδευαν απολαμβάνοντας τις ανέσεις του. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980 εκτελούσε τη γραμμή Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα – Πρίντεζι και δύο φορές την εβδομάδα προσέγγιζε και το λιμάνι της Πάτρας.